Islam, etničnost i država: Balkan

Sažetak

Ovaj prilog razmatra pitanja muslimanskog identiteta u kontekstu interakcije religije te etničkih i nacionalnih identiteta unutar složene etničke i religijske mreže na Balkanu, s fokusom na muslimanskim manjinskim zajednicama unutar pojedinih država Regije. I premda polazi od povijesne pozadine, naglasak je na suvremenim prilikama, posebno od pada komunizma i krize u bivšoj Jugoslaviji. Prilog se temelji na knjizi Muslim Identity and the Balkan State, što su je priredili Hugh Poulton i Suha Taji-Farouki i objavili u Londonu 1997. Pored teorijski vrijednoga i zanimljivog uvoda glede definiranja pojmova »musliman« i »muslimanska zajednica« na Balkanu te ukazivanja na neke specifičnosti islama u toj Regiji, knjiga sadržava i jedanaest zasebnih studija od kojih se glavnina bavi muslimanskim manjinskim zajednicama i njihovim statusom u balkanskim državama (Albaniji, Bugarskoj, Grčkoj, Kosovu, Makedoniju i Sandžaku). Tu se govori i o Turskoj kao zemlji čije zajednice prebivaju u pojedinim od prethodno spomenutih država te odnosu Turske prema njima. Uz analizu povijesnih uzroka nastajanja muslimanskih zajednica svaki se od autora trudio identificirati glavne socioekonomske, političke i etnoreligijske čimbenike »odgovorne« za njihov položaj u pojedinim političkim zajednicama na Balkanu. U ovom smo se prilogu zadržali na nekim ključnim aspektima navedene tematike, uključujući zasebne osvrte za Albaniju, Bugarsku, Grčku, Kosovo i Makedoniju.